शिवगिरी..आणि उपली बुरुज
विजापूर येथील भगवान शिवाची मूर्ती ही जगातील दुसऱ्या क्रमांकाची सर्वात मोठी मूर्ती आहे. ही ८५ फूट उंचीची १५०० टनाची मूर्ती शिमोगा येथील शिल्पकारांनी सुमारे १३ महिन्यात तयार केली होती आणि नागरी रचना बंगळुरूस्थित वास्तुविशारदांनी पुरवली होती. या मूर्तीजवळ भगवान शंकराची एक छोटी मूर्ती बसवण्यात आली आहे आणि मंदिराच्या आतील भिंतीवर भगवान शंकराच्या पौराणिक कथांचे वर्णन आहे.
सूर्यप्रकाश मिळाल्यावर ती चमकल्यासारखी दिसेल अशा पद्धतीने मूर्तीची रचना करण्यात आली आहे. मूलतः भगवान शिवाच्या मूर्तीला चार हात होते आणि ती सोनेरी रंगात सजलेली होती. शिमोगा येथील चार कलाकारांनी एका वर्षापेक्षा कमी कालावधीत ही छोटी मूर्ती तयार केली आहे. तिसरा डोळा, रुद्राक्षीमाला, सर्प, चंद्र, त्रिशूल आणि डमरुघ या मूर्ती निर्मितीदरम्यान अगदी छोट्या गोष्टींचीही काळजी घेण्यात आली आहे.
भगवान शिवाची मोठी मूर्ती हे अगदी अलीकडचे बांधकाम आहे, परंतु या ठिकाणचे नगर आणि देवस्थान खूप प्राचीन आहे. भगवान शिवाची ही प्रचंड उंच मूर्ती लांबून दिसते. हे मंदिर द्वीपकल्पावर स्थित आहे आणि या मंदिराच्या तिन्ही बाजूंना चकाकणारा समुद्र आणि डोलणाऱ्या डोंगरांनी वेढलेले आहे आणि हे ठिकाण विजापूरमधील सर्वात आवडते पिकनिक स्पॉट मानले जाते.
हे मंदिर अरबी समुद्र आणि जवळील नारळाच्या सुपारी बागांसह फारच निसर्गरम्य वाटतं. या मंदिराच्या पायऱ्यांमध्ये काँक्रीटचे दोन पूर्ण आकाराचे भक्कम हत्ती आहेत.
उपली बुरुज...
उपली बुरुज हा विजापूरमधील एक उंच वॉच टॉवर आहे , ज्याला विजयपुरा म्हणूनही ओळखले जाते. हा बुरुज त्याच्या अप्रतिम वास्तुशिल्पीय चमत्कारांसाठी आणि त्याच्या ऐतिहासिक पार्श्वभूमीसाठी प्रसिद्ध आहे. हैदर खानने १५८४ च्या आसपास बांधलेला, विजयपुरा येथील दखनी इदगाहच्या उत्तरेला उभा असलेला ८० फूट उंचीचा टॉवर आहे. ही एक गोलाकार रचना आहे ज्यामध्ये दगडी पायऱ्या बाहेरून वळण घेतात. टॉवरच्या शीर्षस्थानी शहराचे उत्कृष्ट दृश्य दिसते. याला हैदर बुर्ज, असेही म्हणतात. उपली बुर्जच्यावर प्रचंड आकाराच्या दोन तोफा आहेत. देखरेखीसाठी वापरल्या जाणाऱ्या या टॉवरला आता कुंपण घालण्यात आले आहे.
उपली बुरुजच्या उंच जागेला अनेक पायऱ्या आहेत. ज्या सर्वात वरच्या दृश्याकडे जाण्यासाठी चढून जाव्या लागतात. तेथून शहराचे विलोभनीय दृश्य, तसेच संपूर्ण शहरात पसरलेली प्रमुख स्मारके दिसतात. या व्यतिरिक्त, टॉवरच्या शीर्षस्थानी दोन प्राचीन तोफ आहेत जे अभ्यागतांना पाहण्यासाठी शहराच्या संरक्षण प्रणालीचा एक भाग होते. संरचनेचे स्थापत्य सौंदर्य, वरून विलोभनीय दृश्यासह, हे एक असे ठिकाण बनवते जे या प्रदेशाला भेट देणाऱ्या कोणालाही चुकवता येणार नाही.
-सौ.संध्या यादवाडकर
