छत्रपती शिवाजी महाराज रुग्णालयाच्या प्रसुती विभागात खाटांमध्ये वाढ
शिवशंकराची कोरीव मंदिरे
अमृतेश्वर मंदिर, हे धारवाड जिल्ह्यातील नवलगुंड तालुक्याच्या ॲनिगेरी शहरात वसलेले एक हिंदू धार्मिक स्थळ आहे. या मंदिरातील मुख्य देवता भगवान शिव आहे.
अमृतेश्वर मंदिर १०५० च्या आसपास द्रविड शैलीमध्ये होयसला वास्तुकलासह बांधले गेले आहे, हे कल्याणी चालुक्यांनी बांधलेले एक सुंदर काळ्या साबण दगडी मंदिर आहे. मंदिराच्या भिंती पौराणिक आकृत्यांच्या कोरीव कामाने झाकलेल्या आहेत आणि छताला ७६ स्तंभांचा आधार आहे, जैन धर्मातील २३ वे तीर्थंकर पार्श्व यांना समर्पित एक देरासर आहे. मंदिर चौकोनी आकाराचे असून मूळ अधिरचना (शिखर) आहे जी कीर्तिमुख (राक्षसाचे चेहरे), लघु सजावटीच्या बुरुजांनी सुशोभित केलेली आहे.
मंडपाच्या छताला आधार देणाऱ्या लॅथच्या वळणाच्या खांबांच्या पंक्ती होयसाळ-चालुक्य सजावटीचा मुहावरा आहे. मंडपामध्ये फुलांच्या रचनांनी सुशोभित केलेल्या खोल घुमटाच्या आतील छताच्या रचना आहेत. खुल्या मंडपाच्या बाहेरील पॅरापेट भिंतीवर हिंदू महाकाव्यांचे चित्रण असलेली एकूण एकशे चाळीस पटल शिल्पे आहेत. या पूव्रााभिमुख मंदिरात मुखमंडप, सभामंडप, नवरंगा, अंतराल आणि गर्भगृह यांचा समावेश आहे. अमृतेश्वर मंदिराचे मुख्य प्रवेशद्वार नवरंगासाठी उघडते. नवरंगापासून दोन्ही बाजूंना दोन उघडे दरवाजे आहेत - एक अंतराला गर्भगृहाकडे जाणारा आणि दुसरा सभामंडपाकडे जाणारा. मोकळ्या मंडपात एकोणतीस खाडी आहेत आणि बंद मंडपात नऊ खाडी आहेत ज्याचा बाजूचा पोर्च आहे जो दक्षिण बाजूला वेगळ्या मंदिराकडे जातो.
शंभू लिंगेश्वर मंदिर, कुंदगोल : शंकराचे हे मंदिर कुंदगोल स्थित आहे. हे मंदिर सर्वेक्षण राष्ट्रीय मूल्य भारतीय पुरातत्व म्हणून संरक्षित आहे.हे मंदिर कदंबांनी बांधले होते आणि नंतर ११व्या शतकात चालुक्यांनी मंदिर पुनर्बांधणी केली. मुस्लीम आक्रमणात मंदिराचा नाश झाला होता. हे मंदिर पूर्वेकडे तोंड करून एककुटाचाल शैलीत बांधलेले आहे . मंदिरात गर्भगृह वेस्टिबुल आणि नवरंग, समाविष्ट आहे. नवरंगाला पूर्व, दक्षिण आणि उत्तरेला तीन प्रवेशद्वार आहेत. नवरंगाला ६४ लेथ-वळण आणि पॉलिश खांबांचा आधार आहे. गर्भगृहात प्रमुख देवता, शंभू लिंग आहे.अर्धी पिंडी फिकट तपकिरी आहे तर काही भाग काळ्याभोर दगडाचा आहे. गर्भगृह पार्वती आणि विनयाग प्रतिमांनी झाकलेले आहे. गर्भगृहाच्या खोलवर एक जुना कन्नड शिलालेख आहे. नवरंगाच्या बाहेरील लहान बुरुजांनी आणि हिंदू देवतांच्या विविध देवदेवता शिल्पकारांनी सजवलेल्या आहेत. - सौ.संध्या यादवाडकर
