नवी मुंबई एअरपोर्ट ठरणार देशातील पहिले बहु-मॉडेल विमानतळ
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी दुपारी २.४० वाजता विमानाने नवी मुंबई विमानतळावर दाखल होणार
नवी मुंबई : ‘नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ'चे उद्घाटन येत्या ८ ऑवटोबर रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते होणार आहे. त्याअनुषंगाने उद्घाटन समारंभाबाबत तयारी आणि विमानतळ प्रकल्पाची माहिती याबद्दल ‘सिडको'चे व्यवस्थापकीय संचालक विजय सिंघल यांनी ४ ऑवटोबर रोजी माध्यमांशी संवाद साधला. पंतप्रधान मोदी यांचे ८ ऑवटोबर रोजी दुपारी २ वाजून ४० मिनिटांनी नवी मुंबई विमानतळावर विमानाने आगमन होणार असून यानंतर ते विमानतळ प्रकल्पाचा आढावा घेतील. तद्‌नंतर सभेत मार्गदर्शन करतील, असे सिंघल यांनी सांगितले. दरम्यान, नवी मुंबई विमानतळाचा होत असलेला विकास बघता ते भारतातील पहिले बहु-मॉडेल विमानतळ ठरेल, असा दावा देखील व्यवस्थापकीय संचालक सिंघल यांनी केला आहे.
या पत्रकार परिषद प्रसंगी ‘सिडको'चे सह-व्यवस्थापकीय संचालक गणेश देशमुख, मुख्य दक्षता अधिकारी सुरेश मेंगडे, आदि उपस्थित होते.
केवळ ११६० हेक्टर क्षेत्रफळ असलेले नवी मुंबई विमानतळ जगातील सर्वात कार्यक्षम विमानतळांपैकी एक म्हणून डिझाईन केलेले आहे. पायाभूत सुविधांमध्ये ३,७०० मीटर लांबीचे २ समांतर कोड-४ एफ धावपट्ट्या आहेत, ज्यांना वाढीव कार्यक्षमतेसाठी दुहेरी समांतर टॅक्सी-वे आणि जलद एक्झिट टॅक्सी-वेद्वारे जोडले गेले आहे. पहिल्या टप्प्यात दक्षिण रनवे कार्यान्वित होत आहे, अशी माहिती व्यवस्थापकीय संचालक विजय सिंघल यांनी दिली. पहिल्या टप्प्यात, नवी मुंबई विमानतळ २९ कॉन्टॅक्ट एअरक्रापट स्टँड, १३ रिमोट कमर्शियल स्टँड, ७ कार्गो स्टँड आणि ३८ जनरल एव्हिएशन (जीए) स्टँडसह काम करेल. ज्यावर १५ जीए हँगर्स असतील. तसेच १,५०० कार, २० बस आणि २० ट्रकसाठी पार्किंग सुविधा असतील.
नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ राष्ट्रीय महामार्ग, मुख्य शहरी रस्ते, उपनगरीय रेल्वे, मेट्रो आणि अगदी भविष्यासाठी तयार जल वाहतुकद्वारे अखंडपणे जोडलेले आहे. विमानतळ जल वाहतुकद्वारे जोडलेले पहिले विमानतळ असेल. सदर विमानतळ मुंबई महानगर प्रदेशच्या प्रत्येक कोपऱ्याशी जोडण्यासाठी एक अखंड मल्टी-मॉडल ट्रान्सपोर्ट नेटवर्क विकसित केले जात आहे. अटल सेतू सारखे महत्त्वाचे प्रकल्प, उलवे कोस्टल रोड आणि प्रस्तावित ठाणे-नवी मुंबई विमानतळ उन्नत मार्ग जलद, सिग्नल-मुक्त रस्ते कनेक्टिव्हिटी प्रदान करतील. तर मेट्रो लाईन-८, सन २०३१ पर्यंत नवी मुंबई मेट्रो विस्तारांच्या मदतीने नवी मुंबई आणि मुंबई विमानतळाला आणि मुंबईशी थेट जोडेल. उपनगरीय रेल्वे तारघर आणि खांदेश्वर स्थानकांद्वारे सुनिश्चित केली जाईल. याव्यतिरिक्त, प्रस्तावित मुंबई-हैदराबाद हाय स्पीड रेल कॉरिडॉर विमानतळाच्या पूर्वेकडील परिघातून जाईल, ज्यामध्ये देशाच्या विविध प्रदेशांमध्ये आणि तेथून हाय-स्पीड प्रवेश सुनिश्चित करण्यासाठी एक भूमीगत स्टेशन उभारण्याची योजना असून यामुळे प्रादेशिक कनेक्टिव्हिटी आणखी मजबूत होईल, असे विजय सिंघल यांनी सांगितले.
मुंबई महानगर प्रदेशाच्या मध्यभागी आणि आसपासच्या शहरी स्थानिक संस्थांशी उत्तम कनेक्टिव्हिटी असलेले असलेले नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ, विद्यमान छत्रपती शिवाजी महाराज आंतरराष्ट्रीय विमानतळावरील गर्दी कमी करेल. नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय हे विमानतळ केवळ मुंबई महानगर प्रदेशातील प्रवासी आणि मालवाहतुकीची मागणी पूर्ण करण्यास मदत करेल असे नाही तर मुंबई, नवी मुंबई आणि उर्वरित मुंबई महानगर प्रदेशातील लोकांसाठी प्रादेशिक आर्थिक वाढ, व्यवसायाच्या संधी, रोजगार आणि सुरळीत प्रवास अनुभवाला चालना देईल, असे त्यांनी सांगितले.
नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ सिडको आणि मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ लि. यांनी स्थापन केलेल्या विशेष कंपनी-नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ लि. ‘एनएमआयएएल'द्वारे सार्वजनिक-खाजगी भागीदारी अंतर्गत विकसित केले जात आहे. या कंपनी मध्ये अदानी विमानतळ होल्डिंग्ज मुख्य प्रवर्तक आहे. नवी मुंबई विमानतळावरून दरवर्षी ९० दशलक्ष प्रवासी आणि ३.२५ दशलक्ष टन माल वाहून नेले जाईल. पहिल्या टप्प्यातील सुविधा अनुक्रमे २० एमपीपीए आणि ०.५ दशलक्ष मेट्रिक टन माल वाहून नेण्याची क्षमता आहे. तर विमानतळामध्ये दरवर्षी ३.२५ दशलक्ष मेट्रिक टनांपेक्षा जास्त माल वाहून नेण्याची क्षमता असलेली जागतिक दर्जाची हवाई माल वाहून नेण्याची सुविधा देखील समाविष्ट आहे, असे विजय सिंघल म्हणाले.
मुंबई महानगर प्रदेशासाठी दुसरे आंतरराष्ट्रीय विमानतळ म्हणून पहिल्या टप्प्यात १९,६४७ कोटी खर्च करण्यात आले आहेत. तर संपूर्ण प्रकल्पासाठी १ लाख कोटी रुपये खर्च अपेक्षित आहे. नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ, मुंबई विमानतळावरील गर्दी कमी करण्यासाठी आणि मुंबईला जागतिक बहु-विमानतळ प्रणालींच्या श्रेणीत आणण्यासाठी छत्रपती शिवाजी महाराज आंतरराष्ट्रीय विमानतळ सोबत काम करेल. ज्यामुळे वार्षिक १५० दशलक्ष पर्यंत एकत्रित प्रवासी क्षमता असलेले विमान वाहतूक केंद्र तयार होईल आणि मुंबईला आर्थिक पॉवरहाऊसमध्ये रुपांतरीत करेल. नवी मुंबई विमानतळ प्रकल्पामुळे बांधकामादरम्यान हजारो रोजगार निर्माण झाले आहेत. त्यामुळे लाखो प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष रोजगार संधी निर्माण होतील. विशेषतः रायगड, ठाणे, कोकण आणि संपूर्ण महाराष्ट्रातील तरुणांना याचा फायदा होईल, अशी अपेक्षा आहे.
-विजय सिंघल, व्यवस्थापकीय संचालक-सिडको.
नवी मुंबई विमानतळ वैशिष्ट्येः
ऑटोमेटेड पीपल मूव्हर (एपीएम) प्रणाली, सुरळीत आंतर-टर्मिनल हस्तांतरणासाठी चारही प्रवासी टर्मिनल्सना जोडण्याची योजना आखली आहे. तसेच शहराच्या बाजूच्या पायाभूत सुविधांना जोडणारा लँडसाईड एपीएम देखील आहे.
विमानतळावर शाश्वत विमान इंधन साठी समर्पित साठवणूक, अंदाजे ४७ मेगावॅट सौर ऊर्जा निर्मिती आणि शहरातील सार्वजनिक कनेक्टिव्हिटीसाठी ईव्ही बस सेवा असतील.
विमानतळ क्युरेटेड डिजिटल आणि भौतिक कला प्रतिष्ठानांद्वारे महाराष्ट्र आणि भारताच्या सांस्कृतिक परंपरेचे प्रदर्शन देखील करेल. तर भविष्यासाठी तयार तंत्रज्ञानाचा अवलंब केल्याने डिजिटल रिटेल, ड्युटी-फ्री शॉपिंग, बॅगेज हँडलिंग आणि लाऊंज चेक-इनमध्ये अखंड प्रवेश सुनिश्चित होईल.
अति महत्वाची व्यक्ती आणि खाजगी विमान वाहतुकीच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी अंतिम टप्प्यात जवळजवळ १०० जीए विमान स्टँड असलेले एक पूर्ण विकसित जीए टर्मिनल बांधण्याची योजना आहे.
