मुंबई पाठोपाठ नवी मुंबई महापालिका मार्फत सुविधा
महापालिकेच्या कोव्हीड आरटी-पीसीआर लॅबमध्ये आता स्वाईन पल्यू टेस्टींग
नवी मुंबई : कोव्हीड प्रभावित काळामध्ये आयसीएमआर शासकीय परवानगीसह केवळ ११ दिवसांच्या कालावधीत सुरु केलेल्या नवी मुंबई महापालिकेच्या नेरुळ मधील माँसाहेब मिनाताई ठाकरे रुग्णालयातील आरटी-पीसीआर लॅबमुळे जलद रिपोर्ट प्राप्त होऊन कोव्हीडचा प्रभाव रोखण्यासाठी अतिशय मोलाची मदत झाली. प्रतिदिन ५००० टेस्टस् क्षमतेच्या या लॅबमध्ये ४ ऑगस्ट २०२० पासून दोन वर्षांत आतापर्यंत १३ लाख ७३ हजार २८८ इतक्या कोव्हीड टेस्ट झालेल्या आहेत.
नवी मुंबई महापालिकेची स्वतःच्या मालकीची अत्याधुनिक लॅब म्हणजे आरोग्य सुविधांच्या दृष्टीने कायमस्वरुपी उपलब्धी असून कोव्हीड नंतरच्या काळात सदर लॅब इतर विविध तपासण्यांसाठी सुविधाजनक ठरेल, असे महापालिका आयुक्त अभिजीत बांगर यांनी सूचित केले होते. त्या अनुषंगाने सध्याचा ‘स्वाईन पल्यू'चा वाढता प्रभाव बघता या लॅबमध्ये आता स्वाईन पल्यूच्या एच१-एन१ टेस्टींगला सुरुवात झालेली आहे. अशाप्रकारे स्वतःच्या लॅबमध्ये एच१-एन१ टेस्टींग करणारी नवी मुंबई, मुंबई महापालिकेनंतरची राज्यातील पहिली महापालिका आहे.
सद्यस्थितीत नवी मुंबई महापालिका क्षेत्रात आढळणाऱ्या संशयित स्वाईन पल्यू रुग्णांचे एच१-एन१ सॅम्पल एनआयव्ही, पुणे या लॅबला पाठवण्यात येत होते. परंतु, तेथून रिपोर्ट प्राप्त होण्यास लागणारा काहीसा कालावधी आता महापालिकेच्या स्वतःच्या लॅबमध्ये टेस्टस् केल्याने वाचणार असून त्यामुळे संशयित रुग्णावर जलद सुयोग्य उपचार करणे शक्य होणार आहे. केंद्रीय आरोग्य विभागाच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार तीव्र लक्षणे असणाऱ्या रुग्णांचेच सॅम्पल्स टेस्टींगकरिता घ्ोतले जात असून ५ रुग्णांचे सॅम्पल्स टेस्टींगसाठी घ्ोण्यात आलेले आहेत.
नवी मुंबई महापालिका क्षेत्रात ‘स्वाईन पल्यू'चा पहिला रुग्ण १९ जुलै २०२२ रोजी आढळला होता. महापालिका क्षेत्रात आत्तापर्यत एकूण ७४९६८ इतक्या पल्यू सदृश्य रुग्णांची ओपीडीमध्ये स्क्रिनींग करण्यात आलेली असून ३३ रुग्णांना ‘स्वाईन पल्यू'ची लागण झाली असल्याचे आढळून आले आहे. यापैकी सद्यस्थितीत ६ रुग्ण उपचाराधीन आहेत.
नवी मुंबई महापालिकेच्या वतीने मध्यम अथवा तीव्र स्वरुपाची ‘स्वाईन पल्यू'ची लक्षणे असणाऱ्या रुग्णांना उपचाराकरिता वाशी मधील सार्वजनिक रुग्णालय येथे उपचार सुविधा उपलब्ध करुन देण्यात आलेली आहे. या रुग्णांचे नमुने सार्वजनिक रुग्णालय, वाशी येथे संकलित करुन माँसाहेब मिनाताई ठाकरे रुग्णालय, नेरुळ येथील लॅबमध्ये तपासणी करण्यासाठी पाठविण्यात येत आहेत.
त्याचप्रमाणे ‘स्वाईन पल्यू'वर प्रतिबंधात्मक उपाययोजना म्हणून शासनामार्फत दुसऱ्या आणि तिसऱ्या तिमाहीतील गरोदर माता, उच्च रक्तदाब किंवा मधुमेह असणाऱ्या व्यक्ती तसेच पल्यू रुग्णांची तपासणी देखभाल आणि उपचारात सहभागी डॉक्टर, नर्स आणि इतर आरोग्य कर्मचारी यांना स्वाईन पल्यू प्रतिबंधात्मक लसीचा एक डोस महापालिकेच्या ३ रुग्णालयात आणि २३ नागरी आरोग्य केंद्रात देण्यात येत आहे. नवी मुंबई महापालिका कार्यक्षेत्रात आत्तापर्यंत स्वाइन पल्यू प्रतिबंधात्मक लसीचा डोस १४९९ लाभार्थ्यांना देण्यात आलेला आहे.
स्वाईन पल्यू आजार एन्पलुएन्झा एच१-एन१ या विषाणूमुळे होतो. महापालिकेची नागरी प्राथमिक आरोग्य केंद्र आणि रुग्णालये येथे प्रत्येक पल्यू सदृश्य रुग्णांची ताप, घसादुखी, घशाला खवखव, खोकला, नाक गळणे, अंगदुखी, डोकेदुखी या लक्षणांबाबत विचारपूस करण्यात येते. अशा प्रकारच्या रुग्णांमध्ये इतर कोणतेही निदान झाले नसल्यास एन्पलुएन्झा करिता तपासणी करण्यात येते. अशा पल्यू रुग्णांचे त्यांच्या लक्षणाच्या आधारे तीन गटांमध्ये वर्गीकरण करण्यात येते. त्यापैकी सौम्य पल्यू रुग्णांवर लक्षणानुसार नागरी प्राथमिक आरोग्य केंद्र स्तरावर उपचार करण्यात येतो. अशा रुग्णांच्या निकट सहवासितांचा शोध घ्ोऊन आवश्यकतेनुसार त्यांच्यावरही उपचार करण्यात येतो. अति जोखमीच्या घरगुती निकट सहवासितांना विशेष लक्ष देणेकरिता सल्ला देण्यात येऊन त्यांना प्रतिबंधात्मक स्वरुपात मार्गदर्शक सुचनांनुसार उपचार देण्यात येतात.