क्षण आनंदाचे
पिंपळाच्या झाडाची, आंब्याच्या झाडाची, लाल कोवळी तुकतुकीत पालवी वसंतातील बदलती हवा, गुलमोहर, सोनमोहराचा रंग, त्याचा मंद सुगंध विविध वृक्षांचे ऋतुगणिक बदलते अविष्कार, पक्ष्यांची किलबिल बाजुला बहरलेली प्राजक्ता, त्याचा जमिनीवर पडलेला सडा त्याचा मंद गंध, किती आनंददायी आहे हे सर्व.थोडं दुरवर आकाशाकडे नजर जाता उगवत्या सूर्याची लाली, पश्चिमेला हळूवार मावळणारा मंद होत जाणारा चंद्र. आकाशात थव्याथव्याने दुर दुरवर सूर्याच्या स्वागतासाठी उडणारे पक्षी. काय वर्णावा तो क्षण!
माझी प्रभात फेरी चालू होती. वीस बावीस मिनिटे झाल्यावर छातीत काेंडलेला श्वास मोकळा करायला मी बागेच्या बाकड्यावर विसावले. समोर झुडपातून एक कुत्री चार पिल्लांसह बागडत होती; काय मनात आलं, ती जोरात पळाली. तिची तिन पिल्लं तिच्यामागे पळत गेली एक मात्र अनवधानाने दुसरीकडे गेलं. ते कावरंबाबरं झालं. आपल्या आईला भावंडांना सैरभैर होत शोधू लागलं आणि ती आई दिसताच जीवाच्या आकांताने पळत आईपाशी आलं. आईनं तिला ओंजारलं गोंजारलं आणि दूध प्यायला जवळ घेतलं. मग बाकीचे तीन पिल्लंही त्यांच्याबरोबर दुग्धपान करू लागली. खरंतर एक मिनिटाचं हे दृश्यं. पण पशूंतील मातृत्वाच, वात्सल्याचं दर्शन मनाला आनंदुन गेलं.
आजूबाजुलाच चालत असताना आनंद क्षणाचं घबाड माझ्या हाती लागलं. पिंपळाच्या झाडाची, आंब्याच्या झाडाची, लाल कोवळी तुकतुकीत पालवी वसंतातील बदलती हवा, गुलमोहर, सोनमोहराचा रंग, त्याचा मंद सुगंध विविध वृक्षांचे ऋतुगणिक बदलते अविष्कार, पक्ष्यांची किलबिल बाजुला बहरलेली प्राजक्ता, त्याचा जमिनीवर पडलेला सडा त्याचा मंद गंध, किती आनंददायी आहे हे सर्व.थोडं दुरवर आकाशाकडे नजर जाता उगवत्या सूर्याची लाली, पश्चिमेला हळूवार मावळणारा मंद होत जाणारा चंद्र. आकाशात थव्याथव्याने दुर दुरवर सूर्याच्या स्वागतासाठी उडणारे पक्षी.काय वर्णावा तो क्षण! ये कौन चित्रकार है! स्वतःलाच विचारत राहावं असं दृश्य.
तेवढ्यात सायकलीच्या घंटेचा आवाज बाजू बाजू म्हणत नविन सायकल चालवायला शिकत असणारी लहान लहान मुलं हसत खेळत होती. तेवढ्यात माझ्या कानावर पडतील अश्या सुप्रभात, गुडमॉर्निंग, हरी ओम, हाय, म्हणत मित्र मैत्रिणींच्या, माझी दखल घेत असलेल्या अनेक शुभेच्छा धडकल्या. एकमेकांकडे बघत चेहऱ्यांवर हास्य आनंदीत होत पसरले. अशी ही पहाट, आपली सकाळ होईतो रोज आपण आपल्या दृष्टीने साठवत असताना मी घरी आले आणि आज आपल्या आयुष्यातील आनंदी क्षण वेचत आठवत राहायचे ठरवले.
मैत्रिणींबरोबर केलेली भटकंती त्याचबरोबर केलेल्या मनमोकळ्या गप्पा. मुलांचे, नातलगांचे भव्य यश, खुप कष्टाने मेहनतीने मिळालेला आनंद. मनाच्या कोपऱ्यात एखाद्या व्यक्तीची आठवण येत असतानाच त्याच समोर येणं. होस्टलमेटशी खुप वर्षानी फोनवर बोलता येणं. चिमुकले बोल तर आपलं सारं आयुष्यच आनंदी करून टाकतात. कुणाकडे अखेरच्या निरोपानं डोळ्यातुन घळाघळा येणारे अश्रू पाहून चिमुरडी नातीने म्हणावं, ‘मला रडू नको म्हणतेस ना'..मग आता तू का रडतेस ? असा प्रश्न विचारल्यावर दुःखाश्रुत एक तरी आनंदाश्रू मिळणारच ना?
चिमुकली बाळं तर दुःखाला विसावा देतात. अगदी जाहिरातीतील बालकंपण मला आनंदी करतात.चिमुकल्या पक्षाचं फुलांच्या देठावर बसून परागकण खाणं बुलबुलच्या जोडीचं प्रेमानी जवळ बसणं. दाटीवाटीच्या फांदीवर बसलेल्या सात आठ लव्हबर्ड मध्ये आणखी एकानं पटकन यावं इतरांनी सरकुन त्याला सामावुन घ्यावं. हे सर्व पाहणं किती आनंदी असतं.थंडीत घरातुन दिसणारा धुक्याचा दाट थर. पावसाळी बरसणार्या धारा, उन्हाळ्यात पाणी दिसताच त्यात सचैल न्हाऊन निघणाऱ्या चिमण्या. प्रवासात बाहेर पडल्यावर दिसणारी हिरवाई हिरवेपणाच्या विविध छटा शेकोडोमैल पसरलेली हिरवीगार कुरण जंगल, झाडापानांचे विविध आकार विस्तारात जाणारं आकाश, सारं बघून मन प्रफुल्लित होतं. दाराच्या कुंडीत दररोज येणाऱ्या विविध फुलांच्या कळ्या, त्याची मंद गतीने होणारी रोजची वाढ, त्याचं उमलणं, कधीतरी रोपाला लागलेला टोमॅटो, एखादं वांगं या सगळ्या निरीक्षणाने आनंद नाही असे कोण म्हणेल?
समुद्राची गाज, नदीचे खळखळाट, ओढ्याचे झुळझुळ वाहणं, उंचावरून कोसळणं, या धबधब्यांच्या उत्साही आनंदी आवाज. हे सगळे क्षण आपण आनंदानेच अनुभवतो ना...! निसर्गाचे भव्य उदात्त रूप अजस्त्र खडक संुदर गंुफा, चिमुकले अंकुरसुद्धा आणि शेकडोंना छाया देणारा विराट वटवृक्ष त्याला लागलेली लालचुटूक फळं त्यावर झडप घालणारी पाखरं, त्याच्या जाडजूड जमिनीला लोबंणाऱ्या पांरब्या पाहून आपण कितीही मोठ्ठे झालो तरी पारंबीला लोबकळायचा विचार मनाला आनंदात टाकतो ना..
पक्षांची बदलणारी भाषा त्याचे विविध आकार रंगाची विविधता चोचीचे, पिसांचे वेगळेपण हे सगळे सुख नेत्रात समजावताना मनातआपल्यातच आपण हरवून जातोच ना ..! रोज नेमाने खायला येणारा देईपर्यंत खिडकीत घुटमळणारा कावळाही मला लगबगीने आनंद देतो. एखादं सुंदर चित्र, ते काढण्याची तन्मयता ती रंगसंगती, वक्त्याचं उत्तम भाषण, त्याचे नवे विचार, शब्दांची अचूक निवड, अचूक फेक असे क्षण मला भारावून टाकतात. एखादी नाट्यकृती, एखादा सिनेमा, अभिनेत्याची भूमिका ती त्यात जगत एकरूप होणं. आपल्याला त्यात खिळवून ठेवणं किती आनंदी असतं. कलाकृतीचं एखादं प्रदर्शन पाहून आलो की आठवडा कसा आनंदात जातो. कटकटी अडचणी, तोचतोचपणा कुठे लांब पळून जातो.
डोंबाऱ्याचा खेळ सर्कशीतील तयार पाहताना त्याच्या जीवांची भीती निश्चितच वाटते; पण त्यांनी स्वतःमध्ये आणलेल्या कौशल्याने आपण नक्कीच आनंदून जातो.एखादं पुस्तक काही दिवस वाचनात इतकं झपाटून टाकतं मनाला नकळत उर्मी उर्जा मिळते.वाचनात मिळणारे आनंदाचे, नव्हे तासनतास समाधी लावणारे सुंदर क्षण काय वर्णावे? छोट्या शिशुचं जग कवेत घेण्याचे प्रयत्न, किशोरवयीन मुलात येणारा आत्मविश्वास, तरुणांच्या महत्त्वाकांक्षा, समाजात निरलस सेवा करणारे प्रौढ, एखाद्याचं प्रौढ वयातही असणारं निष्पाप निर्मळ मन. वृद्धांमध्ये असणारा झपाटणारा उत्साह, कामाचा उरकला त्याचा स्वतःवरचा विश्वास हे सगळं मला नकळत आनंदीदायी वाटतं.
आपल्यात नसणारा एखादा गुण एखादे कौशल्य दुसऱ्यात बघून होतोच ना आनंद आपल्या कामात तासनतास रमून जाणारी व्यक्ती तिची काळातील तन्मयता देणारी ना आनंद. नटून थटून हसीं मजाक करणाऱ्या माझ्या मैत्रिणीनां, जिवलगाना, नातलगांना पाहून मला आनंदाचे भरते न आल्यास नवल! आपण केलेला पदार्थ खाऊन एखाद्याने तृप्तीची पावती दिली की आपलं पोट ते न खाताही आनंदाने भरून जातं. खरंच आनंदाचे क्षण किती किती सांगु? या पुढे दुःखाच्या डोगंराचे काय ? आनंद सागराने वेढलंय त्याला. या दुःख डोगरांचे कडे कोसळले तरी माझा आनंद सागर घेईल त्यांना आपल्यात सामावून! खरं आहे ना? - उषा शरद भावे
